Ông Trần Văn Thơm, 44 tuổi, hộ nuôi tôm hùm ở xã Xuân Phương, thị xã Sông Cầu, cho biết thả nuôi hơn 37.500 con giống trong 150 lồng, với chi phí khoảng 3 tỷ đồng, chưa bao gồm tiền thức ăn. Nếu mua bán thuận lợi, một mùa ông lãi khoảng 3 tỷ đồng.
Thông thường sau khi chăm sóc 10-12 tháng, tôm đạt 0,5-0,7 kg, sẽ được thương lái mua xuất sang Trung Quốc. Tuy nhiên, hơn hai tháng qua, thị trường này chỉ ưu tiên nhập tôm trọng lượng dưới 0,3 kg, ít mua hàng cỡ lớn như thời gian trước.
Điều này dẫn đến giá tôm loại lớn giảm từ một triệu đồng mỗi kg xuống khoảng 600.000 đồng, còn tôm kích thước dưới 0,3 kg giá 700.000-780.000 đồng mỗi kg. "Tình trạng còn kéo dài, mùa này tôi sẽ lỗ gần 2 tỷ đồng", ông Thơm nói, cho biết bán với giá rẻ chấp nhận lỗ vì mưa lũ sắp đến, nếu chần chừ, để lâu dễ mất trắng.
Tôm hùm xanh kích thước 0,15-0,3 kg đang được thị trường ưa chuộng. Ảnh: Anh Thư
Thị xã Sông Cầu có hơn 70.000 lồng nuôi tôm, được xem là thủ phủ tôm hùm tại Phú Yên. Mỗi năm, vùng nuôi này xuất đi các thị trường hàng trăm tấn tôm các loại, trong đó 80-90% sang thị trường Trung Quốc. Nhiều hộ nuôi đứng trước nguy cơ lỗ nặng vì thị trường tiêu thụ lớn nhất thay đổi cách thức mua hàng.
Tại Cam Ranh (Khánh Hòa) cách thị xã Sông Cầu hơn 200 km, người nuôi tôm cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Anh Nguyễn Văn Khương cho biết gia đình nuôi 5.000 tôm hùm trong 10 lồng hiện đạt kích thước 0,3-0,5 kg. Vài ngày trước, tôm dưới 0,3 kg được thương lái tăng giá mua từ 780.000-900.000 đồng mỗi kg. Còn tôm lớn giá hơn 600.000 đồng mỗi kg nhưng ít người mua. Vụ tôm năm nay anh dự tính lỗ khoảng 200 triệu đồng.
"Việc thị trường Trung Quốc chuộng tôm hùm xanh cỡ nhỏ đã diễn ra khoảng 3 năm trước, nhưng chỉ vài tuần, nay tình trạng này kéo dài hơn", anh Khương nói. Dù hàng tiêu thụ chậm nhưng gia đình anh vẫn cố gắng bán chứ không giữ lại đợi giá tăng như một số hộ nuôi khác.
Vùng nuôi tôm hùm thị xã Sông Cầu, Phú Yên. Ảnh: Bùi Toàn
Bà Nguyễn Thị Anh Thư, đại diện Công ty TNHH Thủy sản và thương mại Thành Nhơn - đơn vị chuyên thu mua tôm hùm xuất khẩu, cho biết Trung Quốc nhập tôm nhỏ do tình hình kinh tế khó khăn, nhu cầu chi tiêu của người dân thấp hơn mọi năm.
Ngoài ra thị trường Trung Quốc ngại mua tôm kích thước lớn vì do vận chuyển phải gây mê rất dễ chết, tỷ lệ hao hụt lớn so với tôm loại nhỏ. Chưa kể tôm trọng lượng trên 0,3 kg còn bị cạnh tranh bởi tôm giá rẻ đến từ các nước Mỹ, Canada, Pakistan, Ấn Độ...
Theo bà Thư, nhu cầu tiêu thụ tôm hùm lớn của Trung Quốc sẽ thay đổi từ tháng 10 đến Tết Nguyên đán vì thời gian này có nhiều lễ hội và tiệc họp mặt. Hiện Công ty TNHH Thủy sản và thương mại Thành Nhơn đã có đơn hàng hơn 10 tấn tôm tùm loại lớn từ đối tác Trung Quốc, giao ở những tháng cuối năm.
Bà Lê Thị Hằng Nga, Phó chi cục Thủy sản Phú Yên, cho biết thị trường Trung Quốc không ổn định, dẫn đến việc tiêu thụ tôm hùm ít và giá thấp vào cuối năm. Người nuôi cần lập kế hoạch hợp lý, giảm số lượng lồng bè và con giống, tránh phụ thuộc một thị trường duy nhất.
Bùi Toàn